" نور او نوشد که باشد شعله خوار "
در گفتن فايده‌ها هست که در نگفتن نيست :
گزاردن تکليف،
آگاهانيدن خلايق،
جنبانيدن وجدان مخاطب،
گشودن راه آزادگی و شکستن قفل غمناکی و غلامی
و
افسانه نيک شدن در تاريخ.
¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤
دو حصار
جهان ما جهان شرور طبیعی و اخلاقی است و از شر شرور طبیعی و اخلاقی
فقط دو حصار وجود دارد, حقیقت و حق.²
حقیقت: حصار امنیت ما در برابر طبیعت ناقص جهان است.
حق: حصار امنیت ما در برابر طبیعت جنایت پیشه انسان است.
و حامل و محمل و خزانه دار حقیقت و حق سخن است. حصار امنیت خود را با سکوت ویران نکنیم!²
¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤¤
دو حصار
جهان ما جهان شرور طبیعی و اخلاقی است و از شر شرور طبیعی و اخلاقی
فقط دو حصار وجود دارد, حقیقت و حق.²
حقیقت: حصار امنیت ما در برابر طبیعت ناقص جهان است.
حق: حصار امنیت ما در برابر طبیعت جنایت پیشه انسان است.
و حامل و محمل و خزانه دار حقیقت و حق سخن است. حصار امنیت خود را با سکوت ویران نکنیم!²
خبر و سخن و جان
مولوی معتقد است خبر سخن است و سخن جان است و پر سخن تر جاندارتر است و بی سخن بی جان است:
جان نباشد جز خبر در آزمون هر که را
افزون خبر جانش فزون
جان ما از جان حیوان بیشتر از چه؟ زان رو که فزون دارد خبر
جان چو افزون شد گذشت از انتها شد مطیعش جان جمله چیزها.
[مثنوی معنوی, دفتر دوم, طعن زدن بیگانه در شیخ و جواب گفتن شیخ او
را]
در
این ابیات بجای کلمه خبر "سخن" بگذارید تا آفتاب حکمت مثنوی از پس ابر
کلام بر شما بتابد. و مگر آینهء نبوغ و جان-داری مولوی و فردوسی و حافظ و
سعدی و عطار و سنایی و سقراط و افلاطون و ارسطو و نیوتون و انیشتن جز سخن
چیست؟ بر مسند رفیع "سخن" و تاج مرصع "سخن" بر سر, آن بزرگان بر تارک تاریخ
و فرهنگ جهان نشسته اند ولی من عمری است که در "گور تن" مدفون میزیم که
بزرگان گفته اند: زنده هم میتوان مرد, مرده هم
میتوان
زیست! کیانند اینان و ما ماکیان!
"زندگان-به-سخن"
با مرگ تن به گور نقل مکان میکنند و "مردگان-از-سخن" با مرگ تن فقط
"گور-به-گور" میشوند: از گور تن به گور خاک میروند و از ظلمت جهل در تاریکی
گور استتار میجویند و بر "امکان روشنی در جهان" میافزایند. تا باد چنین
بادا!
آدمی
مخفیست در زیر زبان این زبان پرده‌ست بر درگاه جان
چونک بادی پرده را در هم کشید سر صحن خانه شد بر ما پدید
کاندر آن خانه گهر یا گندمست گنج زر یا جمله مار و کزدمست
No comments:
Post a Comment